شیخطادی: رسیدن به یک ترجمه درست از دفاعمقدس نیازمند حضور متخصصان گرد یک میز با نظارت قوه قضاییه است
پرویز شیخ طادی کارگردان سینما و تلویزیون که نزدیک به یک سال پیش سریال تلویزیونی «آتش در گلستان» را روی آنتن داشت، در گفتوگو با میزان در مورد ساخت آثار دفاع مقدسی گفت: برای ساخت سریال «آتش در گلستان» که روایت قصه آن زنانه و در عین حال حماسی، مربوط به مرضیه حدیدچی معروف به طاهره دباغ بود. دشواریهای فراوانی را برای ساخت این سریال تجربه کردم تا جایی که به این نتیجه رسیدم که تا زمانی که حمایتهای مشخص از ساخت آثار دفاع مقدسی انجام نشود، تصمیم به حضور در این عرصه و ساخت فیلم یا سریال را نداشته باشم.
وی مشکلات ساخت سریال «آتش در گلستان» را مطرح و بیان کرد: برای ساخت سریال «آتش در گلستان» با مجموعهای از دستگاهها روبهرو بودیم که نسبت به کار فرهنگی حداقل آشنایی و آگاهی را نداشتند. دستگاههایی که عمدتا با مسائل روزمره دست به گریبان بودند و مسائل فرهنگی را مورد توجه قرار نمیدادند. آنها توان همکاری با ما را نداشتند و از این ظرفیت بهره نمیبردند.
شیخ طادی اظهار کرد: برای ساخت سریال «آتش در گلستان» باید بخشهایی را در شهرک سینمایی دفاع مقدس فیلمبرداری میکردیم اما متاسفانه هزینه اجاره شهرک سینمایی دفاع مقدس بسیار سنگین بود، در حالی که این مجموعه دارای حداقل امکانات بوده و آنچه در اختیار ما قرار داده شده بود، از حداقلها هم کمتر بود امکاناتی که شامل وسایل بسیار فرسوده و غیر استاندارد میشد.
وی ضرورت فراهم کردن زمینه ساخت آثاری ارزشمند در حوزه دفاع مقدس را مهم دانست و افزود: وقتی کارگردان و تهیهکننده اقدام به ساخت اثری در مورد دفاع مقدس و مقاومت میکنند از آنجا که سوژه به تاریخ و پیشینه ما بازمیگردد، باید مورد حمایت قرار گیرد، اما متاسفانه چنین شرایطی اصلاً بر فضای فرهنگی ما حاکم نیست. امکاناتی که در اختیار کارگردان قرار داده میشود با بودجههای سنگین و درعین حال کمترین امکانات و استانداردها است.
مدیر شبکه پنج طبق سلیقه خودش سریال «آتش در گلستان» را سانسور میکرد که به قصه آسیب جدی زد
این کارگردان نام آشنای سینما به نگارش فیلمنامه سریال «آتش در گلستان» اشاره و عنوان کرد: پس از نگارش و تنظیم فیلمنامه آن را برای تایید به دو شورا در شبکه پنج و دو شورا در سیما فیلم و همچنین میز عالی دفاع مقدس فرستادیم و از همه بخشها تایید گرفتیم اما بعد از ساخت اثر، مدیر شبکه پنج خودش به سانسور بخشهای اصلی فیلم پرداخت، از این رو آسیبهای بسیار جدی به سریال وارد شد. پیگیریهای ما نیز منجر به پاسخگویی او نشد از این رو قصه لطمه جدی خورد. به همین دلیل خاطره خوشایندی از ساخت این سریال در ذهن من باقی نماند.
بسیاری از مسئولان، اهمیتی برای کارهای ارزشی قائل نیستند
شیخ طادی به توصیههای اطرافیان درباره ساخت سریال در حوزه دفاع مقدس اشاره و افزود: مجموعه تیمی که با آنها کار کرده بودم و اطرافیان پس از متوجه شدن آسیبهای وارده بر سریال «آتش در گلستان» به من توصیه کردند که وقت و زمان خود را برای ساخت چنین آثاری هدر ندهم، زیرا بسیاری از مسئولان، اهمیتی برای کارهای ارزشی قائل نیستند و روان فعالان عرصه هنر و سازندگان آثار دفاع مقدسی را به خطر میاندازند، چرا که نگرانی و دغدغههای فراوان زمینه را برای مشکلات روحی و جسمی خصوصا سکته فراهم میکند.
وی ضمن انتقاد به شهرک سینمایی دفاع مقدس تصریح کرد: ارائه تعدادی ابزار فرسوده و ادوات جنگی از کار افتاده که در ازای آن پول فراوانی دریافت میکنند، از آسیبهایی است که متوجه تولیدکنندگان آثار دفاع مقدسی است. متاسفانه در این زمینه شهرک سینمایی دفاع مقدس علیرغم دریافت ۸۰۰ میلیون اجاره ابزارآلات و ادوات جنگی و خودروهای از کار افتاده و نا ایمن را در اختیار ما قرار میدهد و شرایط به نحوی است که ترجیح دادیم تنها به دنبال اتمام سریع اثر باشیم و از آن شرایط فرار کنیم. در عین حال اطلاعات دقیقی در مورد بودجه شهرک سینمایی دفاع مقدس وجود ندارد.
عدم توجه و حمایت از سازندگان آثار دفاع مقدس روی انگیزه سازندگان تاثیر میگذارد
این کارگردان به سرمایهگذاری برای تولید آثار فاخر در حوزه دفاع مقدس اشاره و تاکید کرد: سرمایههایی که در حوزه دفاع مقدس قرار میگیرد در جهت توسعه فرهنگ پایداری و مقاومت است و حساب آن از برخی از سرمایههای سرگردان با منابع مجهول کاملا جداست، بنابراین برای این سرمایهگذاری باید برنامهریزی کرد و آن را به صورت صحیح مورد بهرهبرداری قرار داد.
شیخ طادی عواقب وجود آسیبها و چالشهای پیش روی سازندگان آثار دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داد و افزود: مشکلات ناشی ازعدم توجه و حمایت از سازندگان آثار دفاع مقدس گاهی روی انگیزه سازندگان تاثیر میگذارد و انگیزه فیلمسازی را در تهیهکنندگان و کارگردانان نابود میکند.
وی اظهار کرد: هنگامی که من اقدام به فیلمسازی میکنم احساس میکنم که این اثر متعلق به مردم است، پس برای مردم به میدان تولید اثر گام میگذارم زیرا قرار است به وسیله آن فرهنگ کشور و ارزشهای آن را مطرح کنم، بنابراین به احترام آنها از تمام توانم برای این مهم استفاده میکنم. چنانچه این رویکرد از سوی همه عوامل و حتی مسئولان در پیش گرفته شود، بسیاری از مشکلات پیش روی تولیدکنندگان برداشته خواهد شد. البته نباید این مهم را از نظر دور داشت که تا تحولی در نگرش مسئولان ایجاد نشود، امکان هرگونه فعالیت برای توسعه فرهنگ مقاومت و پایداری به وجود نخواهد آمد.
فیلمسازها مجبورند با هزینههای سنگین از شهرک سینمایی دفاع مقدس استفاده کنند
این کارگردان علل برخی از آسیبها خصوصاً در حوزه استفاده از شهرک سینمایی دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داد و تصریح کرد: به احتمال زیاد کسی که از بالا دستور میدهد، فرمان به خودکفایی شهرک سینمایی دفاع مقدس داده بنابراین فشار نهایی بر تولیدکننده و کارگردان وارد میشود، زیرا تولیدکنندگان آثار نمیتوانند از هیچ فروشگاهی تانک یا کلاشینکوف خریداری کنند، پس مجبورند با هزینههای سنگین از شهرک سینمایی دفاع مقدس استفاده کنند. باید متوجه این مهم باشیم که شهرک سینمایی دفاع مقدس امانتی است که به دست مسئولان سپرده شده است نه وسیلهای برای کسب درآمدهای هنگفت و یا تجارت!
شیخ طادی اهمیت انتخاب سوژه برای آثار دفاع مقدس را مورد تحلیل قرار داد اظهار کرد: من معتقدم باید درک روشنی از شرایط امروز جامعه داشته باشیم و سوژه و موضوعی را که انتخاب میکنیم حول محور دفاع مقدس و در عین حال با نگاهی به دغدغههای جامعه امروز باشد تا کارکردی اثرگذار را به دنبال داشته باشد. در چنین شرایطی است که میتوانیم بگوییم آثار تولید شده در حوزه دفاع مقدس دین خود را به جامعه ادا کرده و رویکردی ارزشمند داشته است.
وی ضرورت وجود پژوهش در تولید آثار فاخر حوزه دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: نیازمند پژوهشگرانی توانمند هستیم؛ کسانی که در حوزه جامعه و تحولات و رخدادهای آن اطلاعات کامل دارند و دفاع مقدس را با مسائل امروز مطابقت میدهند. به عبارت دیگر به یک نگاه نوستالژیک در دفاع مقدس نیاز نداریم زیرا در چنین صورتی مردم میگویند باشد، شما تولید کنید ما بعداً آن را بررسی خواهیم کرد. ما ۱۰ تا ۱۲ ارگان فعال در دفاع مقدس و انقلاب داریم اما دستاوردی از آن دیده نمیشود. بنابراین نیاز به یک سنجش در همه ابعاد و گردآوری اطلاعات لازم و در عین حال تحلیل آن و همچنین جامعه شناسانی داریم که بتوانند با تکیه بر نگاهی تحلیلی و در نظر گرفتن دردها و مسائل جامعه با نمادهای دفاع مقدس اثر مناسب و در خور نیاز جامعه امروز را تولید کند. حضور جامعهشناسان و آسیبشناسان گرد یک میز با نظارت قوه قضاییه، تا با نگاهی به دفاع مقدس برای ترجمه آن به فرهنگ امروز ابزار مناسب پیدا کنند.
ابتدا باید جامعه را شاد کنیم و بعد به دنبال توسعه فرهنگ باشیم
وی تاکید کرد: اگر برخی مفاهیم و ارزشها کمرنگ و ضعیف شده است، این آسیبها را باید در روند فعالیتهای فرهنگی خود جستوجو کنیم. وظیفه ماست که در بخش برنامه یا سریالها، محتوایی ارزشمند طراحی و پرداخته کنیم. برای این منظور به ساختارهایی مشخص نیاز داریم و ابتدا باید جامعه را شاد کنیم و بعد به دنبال توسعه فرهنگ باشیم.
شیخ طادی درباره به کارگیری نیروهای توانمند در عرصه ساخت فیلمهای دفاع مقدسی تاکید کرد: ساخت فیلمهای دفاع مقدسی لوکیشنهای سخت، انفجارهای خطرناک، گریم سخت، جلوههای ویژه بصری و جلوههای ویژه میدانی همچنین ابزار سخت فنی را میطلبد، بنابراین هر بازیگر توانمندی حاضر به حضور در این عرصه نیست، مگر اینکه آنها را قانع و متعهد کنیم و در عین حال امتیازات ویژه همراه با استانداردهای لازم برای استفاده از ابزار را در مقابل آنها قرار دهیم.
این کارگردان انتظارات مسئولان را مورد بررسی قرار داد و افزود: متاسفانه مسئولان هنرمندان را یک چریک جامعالفکر و بینیاز از همه چیز تصور میکنند و از این ابرقهرمان کارهای بیش از توانش انتظار دارند. نگاه بدبینانه آنان بر این پایه استوار شده است که هنرمندان وظیفه خود را به درستی انجام نمیدهند. نوع نگرش آنها در برخی موارد برگرفته از کم سوادی و در برخی موارد غرضورزی آنهاست. باورهای متحجرانه برخی از این افراد سبب میشود تا مشکلات فراوانی پیش روی سازندگان آثار فاخر قرار بگیرد.
مسئولین باید از افراد توانمند بخواهند تا با آنان کار کنند
وی ادامه داد: برخی از مسئولین معتقدند که فیلمنامهنویس و یا تهیه.کننده باید بیاید و از آنان درخواست کند که به تولید اثر بپردازند، در صورتی که اگر فیلم ساز آمد و در اتاق مسئول را زد او دیگر فیلم ساز نیست یا اگر نویسنده پشت در اتاق یک مسئول نشست، دیگر او نویسنده صاحب فکر نخواهد بود. به عبارت دیگر عزت نفس این افراد نابوده شده و به درد تولید اثر نمیخورد. این مسئولین هستند که باید بگردند و از افراد توانمند بخواهند تا با آنان کار کنند.
اسکار برای همه سازندگان اثر از هر جناح و تفکری بسیار مهم است
وی انتخاب آثار برتر و ارسال آن برای کسب جوایز اسکار را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: برخی از آثار با توجه به استانداردهایی که برای کسب جایزه اسکار دارند، مورد بررسی قرار میگیرند. فیلم «جنگ جهانی سوم» از جمله آثاری بود که مورد تایید قرار گرفت. این فیلم نسبت به سایر فیلمها توانمندی بیشتری به لحاظ شاخصهای خاص اسکار داشت. البته بودند دو یا چند اثر دیگر که به لحاظ مطرح کردن سوژه ویژگی خاصی داشتند و میتوانستند نظر داوران جشنواره اسکار را به خود جلب کند.
شیخ طادی در مورد اهمیت کسب جایزه اسکار تصریح کرد: کسانی که میگویند اسکار برای ما اهمیت ندارد به جز تعداد انگشتشماری حقیقت اعتقاد خود را پنهان میکنند، زیرا اسکار برای همه سازندگان اثر از هر جناح و تفکری بسیار مهم است.
وی نگاه سیاسی اسکار را نیز مورد بررسی قرار داد و ابیان کرد: در مورد این که اسکار نگاهی سیاستگرایانه دارد، شکی نیست اما برخی از شاخصها وجود دارد که برای جشنواره اسکار نقطه قوت محسوب میشود و میتوانند آثار بدون سیاسیکاری و سیاهنمایی به کسب جوایز بپردازند.
شیخ طادی به مشکلات کشورهای جهان سوم در حوزههای ساخت فیلم و سریال اشاره و تاکید کرد: برخی از کشورهای جهان سومی به واسطه خودباختگی، به سوژههایی میپردازند که بیشتر دغدغه کشورهای اروپایی محسوب میشود؛ بهعنوان مثال کشور الجزایرفیلمهای را تولید کرده که به لحاظ ساختاری در این کشور سنتی و مذهبی نمونه عینی نداشته و یا بسیار کم بود و آن را در جشنواره اسکار شرکت داد. متاسفانه این خودباختگی در کشورهایی مانند کشورهای خاورمیانه بیشتر خود را نشان میدهد. چنانچه بتوانیم در حوزههای خاص پیشرفت و توسعه را تجربه کنیم، قطعاً سبب میشود که تغییر نگرشی در خودباختگی داشته باشیم. به عنوان مثال چنانچه خودروسازی ما همانند خودروسازی ژاپن تولیداتی داشته باشد که بتواند در سطح بینالملل جای خود را باز کند، میتوانیم به خودسازی بپردازیم. با این همه باید تاکید کنم که وضعیت اقتصادی و اجتماعی روی حوزه فرهنگ اثر فراوانی دارد و خود را به خوبی نشان میدهد.
وی در مورد آینده سینمایی ایران تاکید کرد: آینده سینمای ایران به رفتارهای دولتها و جوامع بازمیگردد؛ اینها از هم جدا نیستند و بر یکدیگر اثرگذارند.
انتهای پیام/